นิ่วในถุงน้ำดี (gallstones) เกิดจากการตกผลึกของหินปูน(แคลเซียม) หรือ คอเลสเตอรอล บิลิรูบิน (bilirubin) สารที่ให้สี น้ำดีตกผลึกเกิดจากความไม่สมดุลของส่วนประกอบในน้ำดี การตกผลึกของสารเหล่านี้อาจทำให้เกิดเป็นก้อนนิ่วเพียงก้อนเดียว หรือก้อนเล็กๆ หลายๆก้อน มักพบในผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป คนที่มีระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน ธาลัสซีเมีย โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกง่าย และพบได้ในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย 2-3 เท่า มักพบในหญิงตั้งครรภ์ กินยาคุมกำเนิด หรือกินฮอร์โมนเอสโตรเจนทดแทนจากภาวะหมดประจำเดือน ซึ่งฮอร์โมนเอสโตรเจนที่เพิ่มขึ้นจากปัจจัยดังกล่าว จะมีผลเพิ่มปริมาณของคอเลสเตอรอลในน้ำดีและลดการเคลื่อนตัวของถุงน้ำดี จึงทำให้ตกตะกอนได้ง่าย
โรคนิ่วในถุงน้ำดีออกได้เป็น 2 ประเภท
- แบบไม่มีอาการ นิ่วในถุงน้ำดี ส่วนใหญ่ไม่มีอาการ ผู้ป่วยจะไม่มีอาการผิดปกติ มักตรวจพบโดยบังเอิญ
- แบบมีอาการ ถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน มักปวดดิ้นหรือปวดบิดรุนแรงเป็นพักๆตรงบริเวณใต้ลิ้นปี่หรือใต้ชายโครงด้านขวาอาจปวดร้าวมาที่ไหล่ขวาหรือบริเวณหลังตรงใต้สะบักขวา และมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนร่วมด้วย บางรายอาจปวดรุนแรงจนเหงื่อออก มีไข้สูงหรือต่ำๆ ถ้ามีอาการติดเชื้อ อาการอาจเว้นไปเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน
(ถ้าปวดทุกวันมักไม่ใช่นิ่วในถุงน้ำดี)
- ท้องอืด แน่นท้อง บริเวณเหนือสะดือ หลังรับประทานอาหารมันหรือหวานจัด
- ตัวเหลือง ตาเหลือง อ่อนเพลีย
“สารบิลิรูบินที่คั่งอยู่ในถุงน้ำดีอย่างต่อเนื่องในตับและเลือด เพราะถุงน้ำดีไม่บีบตัว ปัสสาวะจึงมีสีเหลืองเข้ม และอุจจาระมีสีซีดลงเพราะลำไส้ขาดน้ำดี” แนวทางการดูแลรักษา
- งดการรับประทานอาหารที่ย่อยยาก แปรรูปหมักดอง ทอด มันจัด หวานจัด ไอศกรีม เบอร์เกอรี่ ขนมกรุบกรอบ
- รับประทานโปรตีนจากปลา ถั่ว และธัญพืชเป็นหลัก เพิ่มผักและผลไม้สด
- ทานแป้งที่ไม่ผ่านการขัดสี เช่นข้าวแดง ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต
- ถ้าอ้วนต้องลดน้ำหนักลง
- ดื่มน้ำเปล่าไม่แช่เย็นให้มากขึ้น ลดชา กาแฟ
- ไม่กลั้นปัสสาวะ และอุจจาระ
เลือกใช้ตำรับยาสมุนไพรที่มีส่วนผสมของขมิ้นชัน แก่นฝาง ขมิ้นอ้อย ขมิ้นเครือ เป็นต้น ช่วยย่อย ขับไขมัน บำรุงตับ ถุงน้ำดีและไตเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการขับนิ่ว เป็นทางเลือกในการรักษา โดยผู้ที่ไม่อยากรักษาโดยการผ่าตัดสามารถรักษาด้วยกรรมวิธีแพทย์แผนไทย นิ่วในถุงน้ำดีจะสลายไปได้โดยไม่ต้องผ่าตัด ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย ในส่วนของผลิตภัณฑ์สมุนไพรของเรา ที่แนะนำให้รับประทานคือ C-MIXX สมุนไพรขมิ้นรวม ที่ช่วยย่อยสลายนิ่วในถุงน้ำดีขนาดเล็กได้อย่างมีประสิทธิภาพ
